Ekologiczne sprzątanie domu – najlepsze sposoby

Jeśli jesteś miłośnikiem naturalnej pielęgnacji, z pewnością ważne jest także dla Ciebie ekologiczne sprzątanie domu. W tym artykule znajdziesz kilka naszych rad oraz przepisów na eko środki czystości. Zapraszamy!

Dom jest miejscem, w którym spędzamy dużą czasu. To tutaj śpimy, odpoczywamy i spędzamy chwile z najbliższymi. Warto więc zadbać, by ta przestrzeń była dla nas komfortowa i zdrowa.

Dlaczego warto postawić na ekologiczne sprzątanie?

Silnie stężone środki chemiczne, powszechnie stosowane w domach i instytucjach publicznych, nie pozostają bez wpływu na zdrowie. Oddziałują na nasze organizmy nie tylko w trakcie sprzątania. Cząsteczki detergentów i innych substancji mogą utrzymywać się w powietrzu i na powierzchniach jeszcze przez wiele dni!

Wpływ chemicznych środków czystości na zdrowie

Badania wykazują, że popularne środki czystości na bazie silnie żrących substancji mogą przyczyniać się do powstawania lub pogłębienia objawów takich chorób jak astma i atopowe zapalenie skóry. Przyczyniają się także do rozwoju alergii, zarówno wziewnych jak i skórnych. 

W wielu popularnych produktach znajdują się toksyczne substancje lub ich pochodne. Należy do nich m.in. 1,4-dioksan, który ma działanie rakotwórcze.

Do innych niebezpiecznych środków, które znajdują się w ogólnodostępnych preparatach czyszczących zaliczamy: ftalany, fenole i substancje uniepalniające: tris (1,3-dichloro-2-propylo) fosforan (TDCPP). 

Dom bez chemii

Na szczęście w arsenale mamy mnóstwo naturalnych produktów, które pozwolą nam na skuteczne i zdrowe, ekologiczne sprzątanie mieszkania. Zanim jednak przejdziemy do nich, omówimy po krótce jeszcze jeden ważny aspekt.

Co przeszkadza w naturalnym sprzątaniu?

Z całą pewnością są to wszechobecne sztuczne materiały znajdujące się w naszych domach. Poliestrowe firany i zasłony, akrylowe koce, plastikowe meble i elementy wystroju… każdy z nich wydziela cząsteczki mikroplastiku i inne, nieobojętne dla zdrowia substancje. 

Badania przeprowadzone przez zespół z George Washington University wykazują, że znaczną część kurzu w naszych domach stanowią drobiny mikroplastiku.

Identyfikowano także związki oddziałujące na gospodarkę hormonalną człowieka (ftalany) i rakotwórczy TDCPP. Kolejną grupę zanieczyszczeń stanowią mikroskopijne cząsteczki tkanin sztucznych. Nie są one bezpośrednio toksyczne dla naszych organizmów, ale ich długofalowy wpływ na funkcjonowanie ludzkich narządów wewnętrznych nie jest jeszcze znany. 

Jak pozbyć się niepotrzebnych toksyn?

Oczywiście nie nakłaniamy, abyś natychmiast zaplanował generalny remont, w którym pozbędziesz się wszelkich nienaturalnych tkanin i materiałów z Twojego domu. Takie działanie byłoby nie tylko bardzo kosztowne, ale i nieekologiczne. Lepiej korzystać z produktów, które już zakupiliśmy, niż generować kolejne tony odpadów. 

Jeśli jednak następnym razem staniesz przed wyborem nowych firan, tapicerki na kanapę czy pokrowców na poduszkę, koniecznie zapoznaj się ze składem tkaniny. Postaw na naturalne materiał takie jak bawełna, len czy skóra.  

Ekologiczne sprzątanie – zacznij od zapachu

Węch jest bardzo ważnym, choć niedocenionym zmysłem. Bodźce węchowe odbierane przez nos przetwarzane są na impuls nerwowy, który biegnie bezpośrednio do opuszki węchowej (części mózgowia) bez pośrednich “stacji” przetwarzających bodźce. Odróżnia to węch od wzorku czy smaku. 

Węch stanowi znaczną część “podświadomości” i warunkuje nasze samopoczucie. Warto więc zadbać, by zapach unoszący się w Twoim domu dawał Ci poczucie bezpieczeństwa i spokoju. 

Zamień chemiczne odświeżacze powietrza na naturalną, zdrowszą i bardziej ekonomiczną alternatywę – dyfuzor z olejkami eterycznymi. Urządzenie to rozpyla chłodną mgiełkę z cząsteczkami olejków, które nie tylko pięknie pachną, ale także niosą ze sobą szereg korzystnych dla zdrowia właściwości. 

Jak sprzątać ekologicznie – planowanie porządków

Jest kilka metod planowania porządków. Jedni wolą poświęcić na to jeden dzień w tygodniu, inni są zwolennikami podejścia, że lepiej codziennie wykonać kilka drobnych prac. Każda z nich jest dobra i warto dopasować swój harmonogram porządków do stylu życia. 

Warto jednak pamiętać o kilku zasadach, które mogą Ci szybko i efektywnie posprzątać dom.

1. Od najbrudniejszego do najczystszego

Jeśli właśnie zaczynasz domowe porządki, rozpocznij od pomieszczenia, które wymaga od Ciebie najwięcej czasu. Zanim dopadnie Cię zmęczenie i znużenie, najgorsze będziesz już miał za sobą!

2. Od szczegółu do ogółu

Zacznij od tych miejsc, które wymagają szczególnej uwagi. Może być to np. przypalony tłuszcz na kuchence, trudne do usunięcia zabrudzenia dookoła kranu w umywalce czy ta jedna szafka wstydu, do której trafiają niezidentyfikowane bliżej przedmioty. Chyba każdy z nas ma takie miejsce w domu. 😉 

Po uporaniu się z niewdzięcznymi pracami, przejdź do uporządkowania wszystkich innych powierzchni, które dają wrażenie czystego wnętrza – posprzątane i czyste blaty, poskładane pranie itd.

3. Z góry na dół

Porządki zaczynaj od najwyżej położonych powierzchni (lampy, górne półki). Spadający z nich kurz osiądzie na niżej położonych przedmiotach, nie ma więc sensu myć ich wcześniej. Odkurzanie i mycie podłóg zostaw sobie na sam koniec.

4. Co robi się samo, niech się robi jak najszybciej

Niemal każdy nas korzysta z dobrodziejstw technologii, jakimi są zmywarka, pralka czy suszarka bębnowa. Korzystaj z tych urządzeń mądrze! Naczynia do zmywarki i pranie do pralki włóż w pierwszej kolejności, zanim zaczniesz dalsze porządki. Dzięki temu, gdy już skończysz sprzątanie, one prawdopodobnie skończą swój cykl pracy. Ich hałas nie będzie Ci przeszkadzał w odpoczynku. 

Ekologiczne środki czystości – kup lub zrób!

Trend ekologicznego stylu życia jest coraz silniejszy, dlatego produkty czyszczące bez szkodliwej chemii można kupić praktycznie w każdym sklepie. Wybierając je, bądź jednak ostrożny i oprócz obietnic producenta przeczytaj także skład umieszczony na etykiecie. 

Czego nie powinny zawierać ekologiczne środki czystości?

Ekologiczne środki do sprzątania nie powinny zawierać żrących składników, od których wprost roi się w klasycznej “chemii domowej”. Substancje z czarnej listy to m.in.:

• reaktywne związki chloru (dwutlenek chloru, chlorek metylenu)
• fenole
• wybielacze optyczne
• środki pianotwórcze: MEA, DEA, TEA
• formaldehyd
• środki powierzchniowo czynne: SLS, SLES, ALES
• amoniak i jego pochodne
• fosforany
• syntetyczne substancje zapachowe

Te składniki – choć zostały dopuszczone do stosowania w powszechnie dostępnych produktach – mogą być przyczyną problemów zdrowotnych. Ponadto są szkodliwe dla środowiska naturalnego, dlatego lepiej całkowicie wykluczyć je z używanych przez nas produktów. Z całą pewnością natomiast nie mogą znajdować się w kosmetykach czy środkach czystości, które określa się jako “ekologiczne” czy “naturalne”.

Skuteczne i naturalne środki czystości z dodatkiem olejków eterycznych

Naturalne olejki eteryczne to silnie skoncentrowane, lotne substancje otrzymywane z surowców roślinnych: owoców, liści, pąków, korzeni, nasion i skórek owocowych. Każdy z nich posiada swoje unikalne właściwości aromaterapeutyczne i niepowtarzalny zapach. Większość z nich wykazuje działanie przeciwbakteryjne i grzybobójcze, co czyni je doskonałymi sprzymierzeńcami ekologicznego sprzątania.

Ekologiczne sprzątanie – przepisy, które odmienią Twój dom!

Przedstawiamy 5 prostych do sporządzenia mieszanek, które pomogą Ci utrzymać dom w czystości. Oszczędź pieniądze i wybierz naturalne środki czystości!

1. Płyn na tłuste plamy w kuchni

Potrzebujesz:

• butelka ze spryskiwaczem
• ciepła woda
• soda oczyszczona
• ocet
• olejek cytrynowy, z trawy cytrynowej lub pomarańczowy – wybierz ulubiony zapach lub dowolnie je wymieszaj!

Butelkę napełnij ciepłą wodą do 3/4 objętości. Na każde 100 ml wody dodaj łyżeczkę sody oczyszczonej i łyżkę octu oraz 10 kropli olejku eterycznego. Energicznie wstrząśnij przed każdym użyciem! 

Takim płynem z powodzeniem pozbędziesz się tłustych plam na kuchence i wokół niej. Po prostu spryskaj powierzchnię i przetrzyj szmatką lub ręcznikiem papierowym! Olejki cytrusowe nie tylko pomogą w pozbyciu się brudu, ale także zdezynfekują kuchnię i wprowadzą piękny, naturalny zapach.

2. Pasta do czyszczenia armatury łazienkowej

Potrzebujesz:

• miseczka, słoik lub inne naczynie, w którym wymieszasz składniki
• soda oczyszczona
• ocet 
• olejek lawendowy

Trzy łyżki stołowe sody oczyszczonej połącz z łyżką octu i 15 kroplami olejku lawendowego . Dokładnie wymieszaj do osiągnięcia konsystencji pasty. Jeśli mieszanka jest za gęsta – dodaj odrobinę ciepłej wody. Jeśli zbyt rzadka – dodaj więcej sody oczyszczonej.  

Olejek lawendowy jest niezastąpionym środkiem do sprzątania łazienki. Pomaga usunąć zabrudzenia z mydła i twardej wody, odświeża i dezynfekuje powierzchnie oraz doskonale aromatyzuje powietrze. Taką pastą możesz wyszorować całą łazienkę: wannę, prysznic, ubikację, a także płytki. Nie obawiaj się drażniącego zapachu octu – szybko ulatnia się z pomieszczenia, ponadto zapach lawendy skutecznie go neutralizuje.

3. Płyn odświeżający deski, blaty i inne drewniane powierzchnie

Potrzebujesz:

• butelka ze spryskiwaczem
• ciepła woda
• olejek lawendowy
• ocet

Na pół litra ciepłej wody dodaj 10 kropli olejku eterycznego oraz łyżeczkę octu. Ten płyn posłuży Ci do odświeżania drewnianych przedmiotów kuchennych: rączek noży, desek do krojenia czy podstawek. Olejek lawendowy i ocet zdezynfekuje drewno i poprawi jego zapach. 

Tę samą mieszankę stosuj do ścierania kurzy z półek oraz delikatnych przedmiotów: ozdób, obrazów. Możesz nią także przecierać obicia kanapy czy spryskiwać nią dywan po odkurzaniu.

4. Pachnący (i zabójczy dla bakterii!) odkurzacz

Potrzebujesz:

• czysty filtr do odkurzacza
• olejek eteryczny: szałwiowy, cytrynowy, eukaliptusowy, z drzewa herbacianego, cedrowy – wybierz ulubiony zapach lub mieszaj je ze sobą

Wnętrze odkurzacza skrywa w sobie mnóstwo zanieczyszczeń, których nie sposób uprzątnąć przed każdym użyciem. To właśnie one odpowiadają za nieprzyjemny zapach z rury i z wywietrznika odkurzacza.

Na szczęście rozwiązanie jest bardzo proste. Na czysty filtr nanieś kilkanaście kropli wybranych olejków eterycznych o silnym działaniu bakteriobójczym. Zapobiegną ona namnażaniu się patogenów we wnętrzu odkurzacza. Dodatkowo, podczas sprzątania poczujesz wyjątkowy, naturalny zapach.

5. Naturalny płyn do płukania

Potrzebujesz:

• butelka
• ocet
• olejek z drzewa herbacianego, olejek lemongrasowy, szałwiowy, grejpfrutowy lub inny, ulubiony olejek eteryczny 

Do 100 ml czystej wody dodaj ok. 50 ml octu (może być to ocet owocowy) oraz 10 kropli wybranego olejku eterycznego. Mieszankę umieść w przegródce na płyn do płukania i nastaw pranie jak zwykle.

Dzięki temu połączeniu Twoje ubrania będą przyjemne w dotyku i pachnące. Ponownie nie musisz się obawiać zapachu octu – nie utrzymuje się na ubraniach, odpowiada za to za miękkość tkanin. Tradycyjne płyny do płukania mogą gromadzić się we wnętrzach włókien, dlatego z czasem ubrania są coraz bardziej sztywne. Ponadto mieszanka octu z olejkiem eterycznym dezynfekuje wnętrze pralki i znacząco ogranicza osadzanie się kamienia w jej wnętrzu.

Ekologiczne sprzątanie domu

Pomysłów na wykorzystanie olejków eterycznych w ekologicznym sprzątaniu jest znacznie więcej. Jeśli zainteresował Cię ten temat, zerknij do pozostałych wpisów z kategorii “Domowe porady”. Tam czeka na Ciebie jeszcze więcej rad i przepisów!

Zachęcamy do odwiedzania naszego profilu na Instagramie – tam także dzielimy się naszymi sprawdzonymi przepisami na wykorzystanie olejków eterycznych w ekologicznym sprzątaniu. Do zobaczenia!

Bibliografia:

• Zmysł węchu – fizjologia i patologia, Halina Sienkiewicz-Jarosz, Neurologia po Dyplomie 2012; 7 (4): 6-10
• Zimny, H. E. N. R. Y. K. „Zdrowy i szczęśliwy dom.” Problemy Ekologii 12 (2008): 200-206.
• Żyj bez toksyn. Jak pozbyć się szkodliwych substancji ze swojej codzienności. Olsson Aleksandra, Aleksandra Rutkowska. Otwarte, 2021.